អ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យទេសចរណ៍មានមតិផ្សេងគ្នាចំពោះគម្រោងទិដ្ឋាការ «ប្រទេស៦គោលដៅមួយ» របស់ថៃ
2024.10.29
ខណៈក្រសួងទេសចរណ៍កំពុងសិក្សាលើគម្រោងទេសចរណ៍ «ប្រទេស៦ គោលដៅតែ១» ដែលផ្ដួចផ្ដើមឡើងដោយប្រទេសថៃ អ្នកប្រកបរបរក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ បានលើកឡើងជាមតិផ្សេងៗគ្នាជុំវិញគម្រោងមួយនេះ។ ពួកគាត់ខ្លះគាំទ្រគម្រោងនេះ ដោយយល់ថា ដើម្បីលើកស្ទួយវិស័យទេសចរណ៍ និងខ្លះទៀតបដិសេធ ដោយយល់ថា គម្រោងមួយនេះនឹងផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រទេសថៃច្រើនជាងកម្ពុជា។
ទោះបីវិស័យទេសចរណ៍របស់កម្ពុជា មានកំណើនចាញ់ប្រៀបប្រទេសជិតខាង និងកំពុងជាន់ពន្លិចដោយឧក្រិដ្ឋកម្មឆបោកតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិតយ៉ាងណាក្ដី ក៏រដ្ឋាភិបាលប្រទេសថៃ ហាក់មិនបោះបង់គោលជំហរចូលមកចែចូវបញ្ចុះបញ្ចូលឱ្យកម្ពុជាចូលរួមក្នុងគម្រោងទិដ្ឋាការទេសចរណ៍ «ប្រទេស៦ គោលដៅតែ១»ដែលខ្លួនបានបង្កើតឡើងនោះឡើយ។
គម្រោងទិដ្ឋាការទេសចរណ៍ «ប្រទេស៦ គោលដៅតែ១» របស់ថៃនេះ បានធ្វើឱ្យអ្នកប្រកបរបរក្នុងវិស័យទេសចរណ៍មួយចំនួនរំពឹងថា នឹងអាចជួយយឹតយោងដល់វិស័យទេសចរណ៍របស់កម្ពុជា ទទួលបានកំណើនភ្ញៀវទេសចរដូចប្រទេសជិតខាងដែរ។
អ្នករត់រ៉ឺម៉កដឹកភ្ញៀវទេសចរ លោកស្រី គីម សុខលាង ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា គម្រោងទិដ្ឋាការទេសចរណ៍ «ប្រទេស៦ គោលដៅតែ១» របស់ប្រទេសថៃ អាចនឹងមានផលល្អចំពោះកម្ពុជា ក្នុងការលើកស្ទួយវិស័យទេសចររបស់កម្ពុជាឱ្យងើបឡើងវិញ តាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសជាសមាជិក។ ស្ត្រីអ្នករត់រ៉ឺម៉កកង់បីរូបនេះបន្តថា វិស័យទេសចរណ៍របស់កម្ពុជាកំពុងធ្លាក់ចុះរួចទៅហើយ ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលគួរតែស្វែងរកដៃគូសហការគ្នា ដើម្បីស្ដារវិស័យទេសចរណ៍ឱ្យងើបឡើងវិញ។
លោកស្រី គីម សុខលាង៖ «សួរថាយើងអត់ចូលហ្នឹង មានប្រយោជន៍ដែរអត់? វាអត់ប្រយោជន៍ដូចតែគ្នាហ្នឹង អ៊ីចឹងចូលទៅមានប្រយោជន៍ជាង។ អ៊ីចឹងឱកាសហ្នឹងគឺមានប្រយោជន៍ចំពោះយើងហើយ ព្រោះរាល់ដងអត់ដែលមានប្រយោជន៍ផង។ ជាឈ្នាន់របស់ទេសចរណ៍ថៃ និងវៀតណាម ហ្នឹង។ អ៊ីចឹងជ្រុលថា អត់ប្រយោជន៍ហើយ ចុះតែម្ដងទៅវាមិនល្អជាង។ តាមពិតទៅស្ថិតិនៃមនុស្សអត់មានការងារធ្វើ គឺច្រើនណាស់ ហើយរដ្ឋាភិបាល អត់បានយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងរឿងហ្នឹងទេ»។
រដ្ឋាភិបាលថៃ ក្នុងអាណត្តិដឹកនាំរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីលោក សេដ្ឋា ថាវីស៊ីន (Sretha Thavisin) បានបង្កើតគម្រោងទិដ្ឋាការ «ប្រទេស៦ គោលដៅមួយ» នេះឡើងក្នុងគោលបំណងផ្សព្វផ្សាយពីគោលដៅទេសចរណ៍របស់ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានចំនួន ៦ប្រទេស ជាពិសេសជំរុញ និងលើកស្ទួយវិស័យទេសចរណ៍ឱ្យកាន់តែរីកចម្រើនជាងមុន តាមរយៈការលើកលែងទិដ្ឋាការ និងប្រើប្រាស់សិទ្ធិទិដ្ឋាការពេលមកដល់ (Visa on Arrival)។ ប្រទេសទាំង៦ ដែលថៃកំណត់នៅក្នុងគម្រោងរបស់ខ្លួននោះរួមមាន ប្រទេសកម្ពុជា វៀតណាម(Vietnam) ឡាវ (Laos) មីយ៉ាន់ម៉ា (Myanmar) ម៉ាឡេស៊ី (Malaysia) និងប្រទេសថៃ។
ក្នុងជំនួបរវាងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ លោក ហួត ហាក់ និងតំណាងភាគីថៃកាលពីថ្ងៃទី២១ ខែតុលា ភាគីកម្ពុជាបានកត់សម្គាល់លើគំនិតផ្ដួចផ្ដើមចំពោះគម្រោងទិដ្ឋាការទេសចរណ៍ «ប្រទេស៦ គោលដៅតែ១» នេះ និងបានស្នើសុំភាគីថៃឱ្យផ្ដល់ឯកសារពាក់ព័ន្ធដែលគ្រប់ជ្រុងជ្រោយដល់កម្ពុជា ហើយកម្ពុជានៅមិនទាន់មានការឯកភាពគាំទ្រលើគម្រោងទិដ្ឋាការទេសចរណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលថៃនេះនៅឡើយ។
ទោះបីមានមតិគាំទ្រគម្រោងទិដ្ឋាការទេសចរណ៍ «ប្រទេស៦ គោលដៅតែ១» របស់ថៃនេះក្ដី ក៏អ្នកប្រកបរបរក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ផ្សេងទៀតយល់ថា កម្ពុជាអាចប្រឈមនឹងការកេងចំណេញពីប្រទេសជិតខាង តាមរយៈការស្រូបទាញភ្ញៀវទេសចរ និងការប្រកួតប្រជែងដែលមិនស្មើភាពគ្នា។
មគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍ភាសាអង់គ្លេសនៅខេត្តសៀមរាប លោក តុង ហាន ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា លោកមិនគាំទ្រគម្រោង «ប្រទេស៦ គោលដៅតែ១» ដែលផ្ដួចផ្ដើមឡើងដោយប្រទេសថៃនេះឡើយ ដោយលោកយល់ថា គម្រោងនេះនឹងផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ដល់កម្ពុជាតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ព្រោះវិស័យទេសចរណ៍របស់កម្ពុជា មានភាពអន់ថយជាងប្រទេសថៃ និងវៀតណាម ទាំងយុទ្ធសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយទីផ្សារ និងធនធានចំណេះដឹងរបស់ក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍។ មគ្គុទ្ទេសក៍រូបនេះបន្តថា កម្ពុជាគួរតែលើកស្ទួយវិស័យទេសចរណ៍ដោយផ្អែកលើសមត្ថភាព និងសក្ដានុពលដែលខ្លួនមានស្រាប់ ជាជាងពឹងផ្អែកលើប្រទេសដទៃ។
លោក តុង ហាន៖ «ព្រោះការសហការជាមួយថៃ គ្មានជាបានផលភាគច្រើនមកយើងច្រើន ព្រោះភាគច្រើនក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍របស់ថៃ និងវៀតណាម គេមានចំណេះដឹងខ្លាំង គេអន្ទងឱ្យជនជាតិបរទេសស្នាក់នៅប្រទេសគេមួយខែ ទៅពីរបីខែបានមកស្រុកខ្មែរតែមួយថ្ងៃ។ ពួកបរទេសខាងយើង មានព្រលានយន្តហោះធំដែរ អ៊ីចឹងយើងគួរតែធ្វើការទាក់ទងជាមួយទីផ្សារផ្ទាល់ ដូចជាធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានការហោះហើរដោយត្រង់ពីអឺរ៉ុបមកកម្ពុជា»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងទេសចរណ៍ លោក តុប សុភ័គ ដើម្បីសុំការបកស្រាយជុំវិញរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែតុលា។
ទោះជាយ៉ាងណា ប្រធានសមាគមមគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍ខេត្តសៀមរាប លោក ខៀវ ធី យល់ឃើញថា កម្ពុជាគួរចូលរួមគំនិតផ្ដួចផ្ដើមគម្រោងទិដ្ឋាការទេសចរណ៍ «ប្រទេស៦ គោលដៅតែ១» របស់ថៃ ព្រោះគម្រោងនេះ នឹងបើកឱកាសដល់កម្ពុជាអាចស្នើសុំដល់ប្រទេសជាសមាជិកឱ្យជួយផ្សព្វផ្សាយពីតំបន់ទេសចររបស់កម្ពុជាដល់ភ្ញៀវអន្តរជាតិ និងបង្កើតសេវាកម្មទេសចរណ៍ ជាកញ្ចប់រួម។ ប៉ុន្តែ លោកថា គម្រោងនេះ នឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាបាត់បង់ចំណូលពីផ្ដល់ទិដ្ឋាការដល់ភ្ញៀវបរទេស ដូច្នេះកម្ពុជាគួរតែទាមទារឱ្យភាគីថៃត្រូវកំណត់ពីគោលការណ៍នៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ឱ្យបានជាក់លាក់ជាមុនសិន ដើម្បីកុំឱ្យកម្ពុជាខាតបង់ផលប្រយោជន៍ទៅថ្ងៃក្រោយ។
លោក ខៀវ ធី៖ «ព្រោះយើងដឹងហើយថា ភ្ញៀវទេសចរអត់មកស្រុកខ្មែរយើងមុនទេ ដោយសារយើងអត់មានអាកាសចរជាតិយើងដឹកជញ្ជូនដូចប្រទេសថៃ និងប្រទេសវៀតណាមទេ យើងចាំទទួលទេសចរតជើងពីប្រទេសគេ។ គោលនយោបាយហ្នឹងយើងអាចខាតបន្តិចដែរ ដោយសារយើងត្រូវការឱ្យបរទេសទិញវីសាចូលស្រុកយើង ដល់ពេលយើងអត់បានលក់វីសាអ៊ីចឹង យើងបារម្ភពីប្រាក់ចំណូលយើងចុះខ្សោយ»។
របាយការណ៍ក្រសួងទេសចរណ៍បង្ហាញថា រយៈពេល ៩ខែនៃដើមឆ្នាំ២០២៤ នេះ កម្ពុជាទទួលបានភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិប្រមាណជាង ៤លាននាក់ (៤,៨) ដោយមានការកើនឡើងជាង២២ភាគរយ បើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣។ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកធ្វើការងារនៅក្នុងផ្នែកវិស័យទេសចរណ៍អះអាងថា ចំនួនភ្ញៀវអន្តរជាតិដែលមកទស្សនានៅកម្ពុជា មានការធ្លាក់ចុះជាងឆ្នាំមុន។
ទោះបីជាមានការយល់ឃើញផ្សេងៗគ្នាក្ដី អ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ទទួលស្គាល់ថា ប្រទេសថៃដែលជាមេគំនិតផ្ដួចផ្ដើមក្នុងគម្រោងទិដ្ឋាការទេសចរណ៍ «ប្រទេស៦ គោលដៅតែ១» នេះ មានភាពវ័យឆ្លាតក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ជាងកម្ពុជា មានដូចជាការបង្កើតកញ្ចប់ទេសចរណ៍ថ្មី ការផ្សព្វផ្សាយ និងការបង្កើតច្រកទ្វារមកដល់ដំបូង នៃការមកដល់ភ្ញៀវទេសចរ ហើយដែលកម្ពុជាគួរស្រង់ចំណុចទាំងនេះយកមកសិក្សាបន្ថែម ដើម្បីយកមកអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍របស់ខ្លួន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។