ពលរដ្ឋខ្មែរនៅអូស្ត្រាលីធ្វើបាតុកម្មទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដកគម្រោង CLV ទាំងស្រុង
2024.09.30
ទិដ្ឋភាពពលរដ្ឋខ្មែរប្រមូលផ្តុំគ្នានៅមុខរដ្ឋសភា នៅទីក្រុងកង់បេរ៉ា (Canberra) ប្រទេសអូស្ត្រាលី ទាមទារឲ្យលោក ហ៊ុន សែន លុបគម្រោងទាំងអស់ចេញពី CLV នៅព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុក SK Media
គណបក្សប្រឆាំង និងពលរដ្ឋខ្មែរនៅប្រទេសអូស្ត្រាលីបានចេញធ្វើបាតុកម្មនៅមុខស្ថានទូតខ្មែរដើម្បីទាមទារឲ្យលោក ហ៊ុន សែន លុបគម្រោងទាំងអស់ចេញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ជាមួយឡាវ និងវៀតណាម (CLV-DTA) ដោះលែងអ្នកទោសមនសិការ ព្រមទាំងស្តារប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ។ ពួកគាត់យល់ថា ការដកគម្រោង CLV កន្លងមក គឺរដ្ឋាភិបាលត្រកូលហ៊ុនធ្វើឡើងមិនស្មោះត្រង់។
ដូចការគ្រោងទុក អង្គការសមាគម គណបក្សប្រឆាំង និងពលរដ្ឋខ្មែរមកពីបណ្តារដ្ឋនានានៅប្រទេសអូស្ត្រាលីប្រមាណ៣០០នាក់បានប្រមូលផ្តុំគ្នាដើរចេញពីមុខរដ្ឋសភា នៅទីក្រុងកង់បេរ៉ា(Canberra) ឆ្ពោះទៅស្ថានទូតខ្មែរ និងស្ថានទូតប្រទេសផ្សេងទៀតនៅព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា។
បាតុកម្មលើកនេះ អ្នកតវ៉ាបានឡើងសម្តែងមតិ និងអានខ្លឹមសារនៃញត្តិអមដោយសម្រែកទាមទារ និងថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលត្រកូលហ៊ុន កងរំពងនៅទីតាំងបាតុកម្មនោះ។ ពួកគាត់មើលឃើញថា មេដឹកនាំក្រុងភ្នំពេញមានភាពមិនច្បាស់លាស់ក្នុងការដកគម្រោង CLV ដែលអាចធ្វើឱ្យកម្ពុជាបាត់បង់ទឹកដីទៅប្រទេសវៀតណាមតាមរយៈការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនៅតាមខេត្តជាប់ព្រំដែន លំហូរជនអន្តោប្រទេសន៍វៀតណាម ខណៈអ្នកដែលបញ្ចេញមតិរឿង CLV បន្តជាប់ឃុំទាំងអយុត្តិធម៌នៅឡើយ។
ប្រធានប្រតិបត្តិគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រចាំរដ្ឋវ៉ិកតូរីយ៉ា (Victoria) លោក អ៊ិន ហេមរ៉ា ថ្លែងថាបាតុកម្ម និងដាក់ញត្តិនៅពេលនេះ ដោយសាររដ្ឋាភិបាលប្រកាសដកគម្រោង CLV-DTA មិនមានភាពស្មោះត្រង់ជាមួយពលរដ្ឋខ្មែរ។ លើសពីនេះ លោកថា កម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កំពុងបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ រំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរធ្វើឱ្យបាត់បង់អធិបតេយ្យភាពជាតិ ដែលទង្វើនេះអនុវត្តផ្ទុយពីស្មារតីនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។
លោក អ៊ិន ហេមរ៉ា៖ «រដ្ឋាភិបាលចេញលិខិតដកគម្រោង CLV-DTA នេះជាការសាងរូបភាពពន្យារពេលពីមហាជនតែប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះយើងនៅតែបន្តទាមទារ និងថ្កោលទោសមេដឹកនាំបច្ចុប្បន្នរហូតដល់គម្រោងនេះត្រូវបានដកបញ្ចប់ជាស្ថាពរ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ប្រធានបណ្តាញយុវជនកម្ពុជាសកល ប្រចាំរដ្ឋវ៉ិកតូរីយ៉ា លោក អែម ប៉ុនណារិទ្ធ លើកឡើងថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដឹកនាំប្រទេសយកគម្រូតាមលោក ហ៊ុន សែន ដែលជាឪពុក ពីព្រោះតាំងពីលោកឡើងកាន់តំណែងមកប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែរងទុក្ខខ្លាំង។ លោកផ្ញើសារទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត តាមរយៈស្ថានទូតខ្មែរឱ្យបង្ហាញឆន្ទៈពិតប្រាកដក្នុងដកគម្រោង CLV ព្រមទាំងដោះលែងសកម្មជនដែលជាប់ឃុំដោយសារការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពជាបន្ទាន់។
លោក អែម ប៉ុនណារិទ្ធ៖ «គាត់ប្រកាសថា គាត់ដកហើយ ប៉ុន្តែយើងអត់ជឿទេ លោក ហ៊ុន សែន បោកយើងច្រើនដងពេក ដូច្នេះយើងសូមឱ្យលោក ហ៊ុន សែន បញ្ចប់គម្រោងCLV ជាផ្លូវការ សូមលោក ហ៊ុន សែន ដកដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចរយៈពេលវែងជាមួយប្រទេសវៀតណាមទាំងអស់ ជាពិសេសខេត្តនៅជាប់តាមបណ្តោយព្រំដែន»។
ចំណែកភរិយាបណ្ឌិតកែម ឡី គឺលោកស្រី ប៊ូ រចនា ថ្លែងទាំងអួលដើមកនៅមុខអ្នកតវ៉ាថា រយៈពេលជាង ៨ឆ្នាំមកនេះយុត្តិធម៌សូន្យឈឹងសម្រាប់បណ្ឌិត កែម ឡី ចំណែកលោកស្រី និងកូនៗត្រូវរស់នៅទាំងឈឺចាប់មកដល់សព្វថ្ងៃ។
លោកស្រី ប៊ូ រចនា៖ «៨ឆ្នាំគ្មានទេយុត្តិធម៌សម្រាប់គាត់លះបង់ដើម្បីប្រទេសជាតិ តើការឈឺចាប់របស់គេនៅឯណា គ្រួសារអ្នកឯងចេះស្រឡាញ់គ្រួសារគេទេ សម្លាប់គេហើយ ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញគេមិនឱ្យរស់នៅក្នុងស្រុកទៀត ការឈឺចាប់មួយនេះវានៅដក់ក្នុងចិត្តខ្ញុំរហូត»។
បន្ទាប់ពីបាតុកម្មនៅមុខស្ថានទូតខ្មែរហើយ ក្រុមអ្នកតវ៉ាបន្តនាំគ្នាទៅលើបដា និងដាក់ញត្តិនៅមុខស្ថានទូតអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុបជាដើមដែលជាម្ចាស់ហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ដើម្បីស្នើឱ្យប្រទេសលោកសេរីទាំងនោះជួយអន្តរាគមន៍ ជាពិសេសដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឱ្យដោះស្រាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាឱ្យប្រសើរឡើងវិញ។ ចុងក្រោយក្រុមបាតុករបន្តទៅតវ៉ានៅមុខស្ថានទូតវៀតណាមដើម្បីទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមដោះលែងព្រះសង្ឃ និងសកម្មជនខ្មែរក្រោមដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារ និងបញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទៅលើជនជាតិដើមខ្មែរក្រោម ព្រមទាំងបញ្ឈប់នយោបាយឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជា។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន ចេញមុខប្រកាសជំនួសកូនប្រុសរបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថាកម្ពុជាបញ្ចប់ការចូលរួមក្នុងតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ CLV ចាប់ពីថ្ងៃទី២០ កញ្ញា ២០២៤ តទៅ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា បានទេ នៅថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជាលោក ម៉ែន ណាត មានប្រសាសន៍ថា ការណ៍ដែលពលរដ្ឋខ្មែរនាំគ្នាចេញធ្វើបាតុកម្មជាបន្តបន្ទាប់ទៀតនេះ ដោយសាររដ្ឋាភិបាលប្រកាសដកគម្រោង CLV នោះបង្កប់ល្បិចកលនយោបាយ ស្អំចិត្តពលរដ្ឋកុំឱ្យចេញតវ៉ាមួយគ្រា ដោយមិនមែនធ្វើឡើងក្នុងចេតនាការពារបូរណភាពទឹកដីពិតប្រាកដ ស្របតាមឆន្ទៈរបស់ពលរដ្ឋទេ។ លោក ម៉ែន ណាត យល់ថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែពិចារណាចំពោះសំណើរបស់ក្រុមបាតុករខ្មែរដោយស្មោះ បើមិនដូច្នេះទេចលនាបាតុកម្មនឹងកាន់តែរីកធំ។
លោក ម៉ែន ណាត៖ «កិច្ចព្រមព្រៀង CLV ហ្នឹងវាជាច្បាប់ទៅហើយ អ៊ីចឹងដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋជឿទុកចិត្តបានជាបណ្ដោះអាសន្ន ត្រូវឱ្យសភាអនុម័តលុបចោលកុំឱ្យសភាសរសេរលិខិតមួយសន្លឹកបញ្ចប់តាមរដ្ឋាភិបាលវាដូចអត់សមរម្យ តែគ្រាន់តែរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន និយាយពីរបីមាត់ថាចប់ ហើយវាទៅចាប់ដែរនោះទេ អាហ្នឹងមិចត្រឹមត្រូវ ពីព្រោះប្រទេសវៀតណាមមិនទាន់យល់ព្រមបញ្ចប់ទេ ហើយខាងឡាវក៏មិនយល់ព្រមបញ្ចប់ឬយ៉ាងណាដែរ »។
ក្រុមបាតុករសង្ឃឹមថារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបង្ហាញភាពច្បាស់លាស់រឿងដកកម្ពុជាចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងនៅក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការCLV ទាំងស្រុង ព្រមទាំងងាកមកផ្សះផ្សា ឯកភាពជាតិ ស្ដារប្រជាធិបតេយ្យ ស្របតាមស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ដើម្បីតម្កល់ផលប្រយោន៍ជាតិ។ ពួកគាត់ព្រមានថា បើសិនរដ្ឋាភិបាលមិនដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនោះទេ ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់ទិសទីនឹងបន្តរួមគ្នាចេញធ្វើបាតុកម្មកាន់តែធំនៅបណ្តាប្រទេសនានាជុំវិញពិភពលោក។
ក្រៅពីបាតុកម្មនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី ក្រុមយុវជននៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងនឹងធ្វើបាតុកម្មជាលើកទី៣ នៅទីលានក្វាំងជូធំ នៅថ្ងៃទី១៣ ខែតុលា រីឯពលរដ្ឋខ្មែរនៅសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងធ្វើបាតុកម្មនៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន រយៈពេលបីថ្ងៃចាប់ពីថ្ងៃទី១១ដល់ថ្ងៃទី១៣ ខែតុលា ហើយនៅអឺរ៉ុបវិញនឹងធ្វើមហាបាតុកម្មរំលឹកខួប៣៣ឆ្នាំនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ នៅក្នុងទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង នៅថ្ងៃទី២៦ ខែតុលា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- សមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនជំនួយការផ្ទាល់របស់លោក ហ៊ុន សែន គឺលោក ដួង តារា ស្ងាត់ៗ
- ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ចោទទីប្រឹក្សារបស់លោកថា បានយកឈ្មោះលោកទៅបោកប្រាស់អ្នកដទៃ
- APHR ជំរុញឱ្យកម្ពុជាដោះលែងពលករខ្មែរ នួន តឿន និងអ្នកកាសែត លោក ម៉ិច ដារ៉ា
- ក្រុមឆបោកតាមអនឡាញនៅខេត្តជាប់ព្រំដែនថៃ និងវៀតណាម «រីករាលដាលខ្លាំង»
- អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមបារម្ភថា ក្រុម Hacker កូរ៉េខាងជើងចូលលួចយកទិន្នន័យក្នុងស្ថាប័ននៅកម្ពុជាប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាថា នាវាកងទ័ពបរទេសណាក៏អាចចូលចតនៅមូលដ្ឋានទ័ពរាមដែរ
- សមាជិកសភាម៉ាឡេស៊ីជំរុញឱ្យមានសវនាការពិសេស ពាក់ព័ន្ធការនិរទេសពលករខ្មែរពីម៉ាឡេស៊ីទៅកម្ពុជាទាំងបង្ខំ
- អង្គការសិទ្ធិមនុស្សថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ីបញ្ជូនពលករខ្មែរម្នាក់ ឱ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជា ដោយសារតែរិះគន់លោក ហ៊ុន សែន
- ការបន្តតែងតាំងកូនៗរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ «ជានយោបាយសន្តតិវង្ស និងការបែងចែកវណ្ណៈ»
- ក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ានផ្ដោតលើការស្វែងរកដំណោះស្រាយភូមា និងបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង