អ្នកឃ្លាំមើល៖ រដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹងដួលរលំដោយសារកម្លាំងមហាជន បើនៅតែមិនដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម
2024.08.30
(ឆ្វេង) បណ្ឌិត សេង សារី អ្នកវិភាគនយោបាយ និងលោក គឹម សុខ អ្នកធ្វើអត្ថាធិប្បាយនយោបាយ ជាវាគ្មិនក្នុងនាទីវេទិកាអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។
RFA
អ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសង្គមនិងនយោបាយលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អាចនឹងដួលរលំដោយកម្លាំងមហាជនតវ៉ាប្រឆាំងក្នុងពេលខាងមុខ ប្រសិនបើលោកនៅតែមិនដោះស្រាយអំពើពុករលួយ និងភាពអយុត្តិធម៌នៅក្នុងសង្គម។ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាចថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងដើរនៅលើផ្លូវត្រូវ និងមិនខ្លាចកម្លាំងមហាជនឡើយ។
អ្នកវិភាគបញ្ហាសង្គម និងនយោបាយ លោកបណ្ឌិត សេង សារី មានប្រសាសន៍នៅក្នុងវេទិកាអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ប្រសិនបើលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅតែដឹកនាំប្រទេសតាមតែបញ្ជាពីឪពុក គឺលោក ហ៊ុន សែន បែបនេះគឺមិនយូរឡើយនឹងត្រូវប្រជាពលរដ្ឋធ្វើបាតុកម្មទម្លាក់ពីអំណាច។ លោកបញ្ជាក់ថា ភាពអយុត្តិធម៌សង្គមគឺជាបញ្ហាធំនៅក្នុងសង្គមបច្ចុប្បន្ន ដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋទ្រាំលែងបានហើយនាំគ្នាងើបបះបោរ។
បណ្ឌិត សេង សារី៖ «បើសិនជាក្នុងករណីលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មើលបញ្ហាបច្ចុប្បន្នជាឱកាសខ្លួនមានឪពុកជាបង្អែកខ្លួនអាចបញ្ជាគ្រប់សរសៃសសូងស្ថាប័នជាតិទាំងមូល។ បើសិនជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្រើអំណាចមួយនេះជាឱកាសដោះស្រាយបញ្ហាជូនប្រជាជនតាមរយៈការពង្រឹងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហាបំណុល របស់ពលរដ្ឋបង្កើតនូវការការពារបូរណភាពទឹកដីរយៈពេលវែង។ គ្រួសារត្រកូលហ៊ុននឹងកាន់អំណាចដល់ចៅទួត ប៉ុន្តែបើសិនមិនព្រមដោះស្រាយបញ្ហានេះទេ ខ្ញុំថាមិនដឹងផុតអាណត្តិរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឬអត់ទេបាទ!»។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះអ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាចលោក សុខ ឥសាន មានប្រសាសន៍ការពាររដ្ឋាភិបាលថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដឹកនាំប្រទេសដើរតាមផ្លូវត្រូវហើយធ្វើឱ្យជាតិមានការរីកចំរើន។ បន្ថែមពីនេះលោកថា នឹងមិនអាចកម្លាំងមហាជនធ្វើបាតុកម្មឡើយ។
លោក សុខ ឥសាន៖ «ជនណាដែលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់មិនអាចគេចរួចពីផ្លូវច្បាប់ទេ សមត្ថកិច្ចត្រូវចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ហើយ។ ហើយកុំគំរាមថា ធ្វើបាតុកម្មមហាបាតុកម្មអី រាជរដ្ឋាភិបាលដែលមានអំណាចពីឆន្ទៈពលរដ្ឋហ្នឹងមិនខ្លាចពីការធ្វើបាតុកម្មទេ។ ពីព្រោះជំហររបស់រដ្ឋាភិបាលលោកធ្វើត្រឹមត្រូវទៅតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋបាទ»។
កាលពីថ្ងៃទី២៨ សីហាអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) និងអង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ (Amnesty International) បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលចាប់ខ្លួនមនុស្សចំនួន ៩៤នាក់ ដោយសារពួកគាត់ មិនគាំទ្រកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍរវាងកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម។ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិទាំងពីរ ពិនិត្យឃើញថា ក្នុងចំណោមមនុស្ស ៩៤នាក់ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួននោះ មាន ៥៩នាក់ គឺជាសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជនបរិស្ថាន និងសកម្មជនផ្សេងៗ ទៀត រួមទាំងកុមារមួយចំនួនផង។ អ្នកទាំង ៥៩នាក់ កំពុងជាប់ឃុំបណ្ដោះអាសន្នអំពីបទញុះញង់ និងរួមគំនិតក្បត់ ដោយសារតែការបញ្ចេញទស្សនៈដោយសន្តិវិធី។ អង្គការទាំងពីរនេះថា ការចាប់ខ្លួននេះជាទង្វើខុសច្បាប់ និងជាការបំភិតបំភ័យអ្នករិះគន់ និងរារាំងពួកគាត់មិនឲ្យធ្វើបាតុកម្មនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។
អ្នកអត្ថាធិប្បាយនយោបាយលោក គឹម សុខ លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គ្មានការអភិវឌ្ឍន៍អ្វីឡើយក្រៅពីការចាប់ចង និងបង្កើតភាពអយុត្តិធម៌សង្គមនោះទេ។ លោកជឿថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹងមិនអាចឈរជើងបានយូរអង្វែងទៅមុខទៀតនោះឡើយ។
លោក គឹម សុខ៖ «ខ្ញុំគិតថា ទឹកចិត្តរួមប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវការយុត្តិធម៌និងប្រជាធិបតេយ្យ។ ទីពីរ ពិតមែនហើយយើងមានការភ័យខ្លាចអតីតកាលឈឺចាប់ ប៉ុន្តែកុំភ្លេចថា នៅពេលនេះកម្លាំងយុវជនវ័យក្មេង ដែលគាត់សម័យឃើញការវិវឌ្ឍន៍ នៃពិភពលោកថ្មី ដែលត្រូវការប្រជាធិបតេយ្យ និងយុត្តិធម៌វាឆ្ងាញ់ជាង។ ម្ល៉ោះហើយខ្ញុំគិតថា យុវជនច្រើនណាស់រៀនសូត្រអំពីការផ្លាស់ប្ដូរប្រទេសមួយឱ្យទៅកាន់ប្រជាធិបតេយ្យទើបប្រទេសនោះបានសុខ»។
មួយរយៈចុងក្រោយនេះ ពលរដ្ឋខ្មែរទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេសបានធ្វើបាតុកម្ម និងសម្ដែងមតិប្រឆាំងនឹងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ត្រីកោណកម្ពុជាវៀតណាម និងឡាវ ជាបន្តបន្ទាប់។ ពួកគេចាត់ទុកថាគម្រោងមួយនេះនឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាបាត់បង់ទឹកដីទៅប្រទេសជិតខាងដូចពេលមុនទៀត ហើយទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលដកខ្លួនចេញពីគម្រោងនេះវិញ។
អ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសង្គមលើកឡើងថា ការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបង្កើនការឈឺចាប់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែខ្លាំងដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់ទ្រាំលែងបានហើយនាំគ្នាធ្វើបាតុកម្មទម្លាក់ពីអំណាចដូចករណីនៅប្រទេសបង់ក្លាដេស្ហ (Bangladesh)ជាមិនខាន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- សមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនជំនួយការផ្ទាល់របស់លោក ហ៊ុន សែន គឺលោក ដួង តារា ស្ងាត់ៗ
- ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ចោទទីប្រឹក្សារបស់លោកថា បានយកឈ្មោះលោកទៅបោកប្រាស់អ្នកដទៃ
- APHR ជំរុញឱ្យកម្ពុជាដោះលែងពលករខ្មែរ នួន តឿន និងអ្នកកាសែត លោក ម៉ិច ដារ៉ា
- ក្រុមឆបោកតាមអនឡាញនៅខេត្តជាប់ព្រំដែនថៃ និងវៀតណាម «រីករាលដាលខ្លាំង»
- អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមបារម្ភថា ក្រុម Hacker កូរ៉េខាងជើងចូលលួចយកទិន្នន័យក្នុងស្ថាប័ននៅកម្ពុជាប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាថា នាវាកងទ័ពបរទេសណាក៏អាចចូលចតនៅមូលដ្ឋានទ័ពរាមដែរ
- សមាជិកសភាម៉ាឡេស៊ីជំរុញឱ្យមានសវនាការពិសេស ពាក់ព័ន្ធការនិរទេសពលករខ្មែរពីម៉ាឡេស៊ីទៅកម្ពុជាទាំងបង្ខំ
- អង្គការសិទ្ធិមនុស្សថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ីបញ្ជូនពលករខ្មែរម្នាក់ ឱ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជា ដោយសារតែរិះគន់លោក ហ៊ុន សែន
- ការបន្តតែងតាំងកូនៗរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ «ជានយោបាយសន្តតិវង្ស និងការបែងចែកវណ្ណៈ»
- ក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ានផ្ដោតលើការស្វែងរកដំណោះស្រាយភូមា និងបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង