ពលរដ្ឋរិះគន់អាជ្ញាធរអប្សរាបណ្តោយឱ្យអ្នកមានលុយមានអំណាចសង់ផ្នូរខ្មោចចិនមួយធំក្នុងតំបន់អង្គរ
2024.09.12
ម៉ុងខ្មោចចិន ក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ ជាប់នឹងព្រែកបុរាណ ក្នុងស្រុកប្រាសាទបាគងខេត្តសៀមរាប កាលពីថ្ងៃទី៨ កញ្ញា ២០២៤។
ពលរដ្ឋផ្ដល់ឱ្យ
ពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់អង្គររិះគន់អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បណ្តែតបណ្តោយឱ្យបុគ្គលមានលុយមានអំណាច សាងសង់ម៉ុងខ្មោចចិនយ៉ាងធំ (ផ្នូរកប់ខ្មោច)ជាប់នឹងព្រែកបុរាណ ឋិតក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ នៃស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។
ពួកគាត់ថា ការសាងសង់នេះ ប៉ះពាល់តំបន់បុរាណស្ថានកេរដំណែលបុព្វបុរសខ្មែរ បន្សល់ទុកតាំងពីសម័យអង្គរ។
ពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់អង្គរ និងមគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរអង្គរ បានចាត់ទុកការបណ្តែតបណ្តោយឱ្យមានការសាងសង់ម៉ុងខ្មោចចិន (ផ្នូរខ្មោច ) ក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ បណ្តាលឱ្យបាត់បង់សោភ័ណភាពបរិស្ថានតាមបណ្តោយព្រែកបុរាណ ដែលទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ។
ពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់អង្គរថ្លែងសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ព្រោះបារម្ភពីសុវត្ថិភាព ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១១ កញ្ញា ថា អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាតែងតែរឹតត្បិតមិនឱ្យពលរដ្ឋសាងសង់ផ្ទះ និងជួសជុលផ្ទះសម្បែង ក៏ប៉ុន្តែបែរជាអនុញ្ញាតឱ្យសាងសង់ម៉ុងខ្មោចចិនយ៉ាងធំនៅតំបន់អង្គរទៅវិញ។
លោកថា ម៉ុងខ្មោចចិននោះគេសាងសង់ដោយលាក់បាំងជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ នៅគ្រាដែលអាជ្ញាធរឈូសឆាយសំអាតបរិស្ថានតាមបណ្តោយព្រែកបុរាណ ស្រាប់តែផុសឡើងម៉ុងខ្មោចចិនយ៉ាងធំមួយ ជាប់នឹងមាត់ទឹក។
ពលរដ្ឋថ្លែងលាក់ឈ្មោះ៖ «មិនមែនជាខ្មោចចិនចំទេ អាចជាខ្មោចចិនមានពូជសន្ដានជាខ្មែរក្នុងនាមខ្ញុំជាប្រជាជនខ្ញុំអន់ចិត្តណាស់យូរហើយ ព្រោះតែអ្នកមានជាមួយអ្នកក្រក៏ខ្ញុំអន់ចិត្តដែរ រាល់ថ្ងៃខ្ញុំអន់ចិត្តណាស់ខ្លះធ្វើបានក៏អ្នកខ្លះធ្វើមិនបាន បកមកមើលប្រជាជនរស់នៅវិញអន់ជាងខ្មោច»។
ម៉ុងខ្មោចចិនដែលសាងសង់ ក្នុងតំបន់អង្គរមានទទឹងជាង ១០ ម៉ែត្រ បណ្តោយជិត ២០ ម៉ែត្រ នៅជាប់នឹងមាត់ព្រែកបុរាណមួយ ឬហៅថាប្រព័ន្ធរំដោះទឹកបុរាណ ដែលមានបណ្ដាញទឹកហូរចាប់ពីភ្នំគូលែនឆ្ពោះទៅកាន់បឹងទន្លេសាប ក្បែរប្រាសាទព្រះគោ ក្នុងស្រុកប្រាសាទបាគង កៀកនឹងផ្លូវជាតិលេខ០៦។
ពលរដ្ឋបានចុះដល់ទីតាំងម៉ុងខ្មោចចិននោះ អះអាងថា តំបន់នោះជាកន្លែងភ្ញៀវទេសចរតែងតែដើរកម្សាន្តគយគន់ទេសភាព និងជិះទូកកម្សាន្តតាមបណ្តោយព្រែកបុរាណ។
អ្នកជំនាញផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនា និងជាគ្រូអាចារ្យ លោក ម៉ាលី សានី ពន្យល់ថា ប្រពៃណីចិនមានជំនឿសង់ផ្នូរឪពុកម្តាយ ឬកុងម៉ា នៅជាប់មាត់ទឹក ព្រោះគេជឿថា អាចរកស៊ីមានបាននិងត្រជាក់ត្រជុំ។
តែយ៉ាងណាលោកថា តំបន់ដែលសង់ម៉ុងខ្មោចនោះ ជាប់នឹងរចនាសម្ព័ន្ធព្រែកបុរាណ កេរដំណែលរបស់បុព្វបុរសខ្មែរអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា គួរតែចុះពិនិត្យ និងដោះស្រាយជាបន្ទាន់ ដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋស្ងប់ចិត្ត។
លោក ម៉ាលី សានី៖ «ព្រោះអាជ្ញាធរអប្សរាគាត់តែងតែចុះត្រួតពិនិត្យផ្ទះប្រជាពលរដ្ឋមិនឲ្យសាងសង់សំណង់អនាធិបតេយ្យអីផ្ដេសផ្ដាស ខុសពីច្បាប់គេបានកំណត់ទេ ហើយគាត់សាងសង់ផ្នូរខ្មោចប៉ុណ្ណាណីហ្នឹង។ ក៏ដឹងផ្នូរខ្មោចកប់មួយរយឆ្នាំ មួយពាន់ឆ្នាំក៏មិនអាចគាស់មកវិញបានដែរ»។
សេចក្តីសម្រេចលេខ៧០ ស្តីពីការកំណត់បទដ្ឋាននៃការប្រើប្រាស់ដីធ្លីនៅតំបន់១ និងតំបន់២ ក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានសៀមរាប-អង្គរ ចែងថា ដីធ្លីទាំងអស់ឋិតក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ ជាទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋដែលអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាមានកាតព្វកិច្ច ថែរក្សា គ្រប់គ្រង និងអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចេរភាព។ ហាមឃាត់ដាច់ខាត ក្នុងការទិញលក់ដីរបស់ឈ្មួញ ក្នុងគោលដៅធ្វើអាជីវកម្មយកទៅសាងសង់សំណង់អគារ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការបកស្រាយរឿងនេះពីអ្នកនាំពាក្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា លោក ឡុង កុសល បាននៅឡើយទេនៅថ្ងៃទី១១កញ្ញា ដោយទូរសព្ទហៅចូលតែគ្មានអ្នកលើក។
រីឯប្រធានក្រុមអ្នកនាំពាក្យក្រសួងវប្បធម៌ លោក ស៊ុំ ម៉ាប់ ក៏មិនទាន់អាចទាក់ទងបានដែរ នៅថ្ងៃដដែលនេះ។
ជុំវិញរឿងនេះមគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរអង្គរ លោក ហៀក សេងហួត យល់ថា អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាគួរតែដោះស្រាយបញ្ហានេះតាមច្បាប់ប្រសិនបើបណ្តែតបណ្តោយអាចនឹងមានការសាងសង់បន្ថែមទៀត ប៉ះពាល់ដល់តំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គររយៈពេលវែង។
លោកថា រចនាសម្ព័ន្ធព្រែកបុរាណដែលមានបណ្តាញទឹកហូរចេញពីភ្នំគូលែន ឆ្ពោះទៅកាន់តំបន់បឹងទន្លេសាបគឺជាផ្នែកមួយនៃតំបន់បេតិកភណ្ឌ ដែលអាជ្ញាធរអប្សរាគួរតែអភិរក្សឱ្យល្អ តាមគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល។
លោក ហៀក សេងហួត៖ «ការសហប្រតិបត្តិការគ្នាតាំងពីឆ្នាំ១៩៩២មក តំបន់នោះត្រូវហាមឃាត់មិនឲ្យមានការទន្ទ្រានអី យកដីមកធ្វើជាសម្បត្តិខ្លួនឯង ឬ ក៏ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់បុរាណស្ថានអ៊ីចឹងណាស់»។
របាយការណ៍អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាឱ្យដឹងថា តំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរមានផ្ទៃដីសរុប ជាង ៤ម៉ឺនហិកតារ (៤១.០០០)ដោយមានពលរដ្ឋរស់នៅ ចំនួន ១១៣ភូមិ ក្នុងស្រុកចំនួន៥ គឺស្រុកបាគង ស្រុកបន្ទាយស្រី ស្រុកអង្គរធំ ស្រុកពួក និងក្រុងសៀមរាប។
ពលរដ្ឋទទូចឱ្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាផ្លាស់ប្តូរម៉ុងខ្មោចនោះ ចេញពីតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរដើម្បីអភិរក្សទីតាំងបុរាណស្ថានកេរដំណែលរបស់បុព្វបុរសខ្មែរឱ្យដូចទម្រង់ដើមវិញ និងបង្ហាញពីការប្ដេជ្ញាចិត្ត របស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការអភិរក្ស និងថែទាំតំបន់បេតិកភណ្ឌពិភពលោក៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- សមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនជំនួយការផ្ទាល់របស់លោក ហ៊ុន សែន គឺលោក ដួង តារា ស្ងាត់ៗ
- ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ចោទទីប្រឹក្សារបស់លោកថា បានយកឈ្មោះលោកទៅបោកប្រាស់អ្នកដទៃ
- APHR ជំរុញឱ្យកម្ពុជាដោះលែងពលករខ្មែរ នួន តឿន និងអ្នកកាសែត លោក ម៉ិច ដារ៉ា
- ក្រុមឆបោកតាមអនឡាញនៅខេត្តជាប់ព្រំដែនថៃ និងវៀតណាម «រីករាលដាលខ្លាំង»
- អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមបារម្ភថា ក្រុម Hacker កូរ៉េខាងជើងចូលលួចយកទិន្នន័យក្នុងស្ថាប័ននៅកម្ពុជាប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ
